Od wytrawnych po słodkie. Klucz do skali wytrawności wina

Kiedy myślimy o winie, często pojawiają się skojarzenia z elegancją, romantyzmem i przyjemnymi doznaniami. Jednym z kluczowych elementów, które wpływają na smak i charakter wina, jest jego wytrawność. Wytrawność wina odgrywa istotną rolę w kulinarnych doznaniach, pobudzając nasze kubki smakowe i komponując idealne połączenia z potrawami. Wytrawność odnosi się do ilości pozostałego cukru w winie po zakończeniu fermentacji. W zależności od poziomu cukru, wina można podzielić na cztery główne kategorie wytrawności. Podział ten nie jest jednak ostry i często zależy od kraju czy nawet regionu. Trochę inaczej kategoryzowane są również wina musujące. Cukier w większości win pochodzi z naturalnych cukrów zawartych w winogronach, które są przekształcane w alkohol podczas fermentacji. Dodawanie cukru przed fermentacja (szaptalizacja) lub dosładzanie win po fermentacji w większości regionów jest zabronione. Jest to przedmiotem dyskusji zwłaszcza w zimnych rejonach gdzie winogrona często nie są w stanie w naturalny sposób wyprodukować wystarczjącej ilości cukru.

Wino wytrawne

Wino wytrawne jest najsurowsze i najmniej słodkie ze wszystkich kategorii. Zazwyczaj ma poziom cukru poniżej 4 gr/l czy nawet 3 gr/l. Jednakże istnieją kraje, w których wino może zawierać nieco więcej cukru, nawet do 9 gr/l, i wciąż być uważane za wytrawne, pod warunkiem, że poziom kwasowości wynosi co najmniej 7 gr/l – maksymalnie 2 gr/l rożnicy miedzy poziomem cukru i kwasowości. Kwasowość nadaje winu świeżość i żywą strukturę, równoważąc ewentualną obecność cukru. Wino wytrawne doskonale harmonizuje się z potrawami o intensywnym smaku i aromacie.

Wino półwytrawne

Wino półwytrawne zawiera nieco więcej cukru niż wino wytrawne, zazwyczaj między 9 gr/l a 12 gr/l czy nawet 18gr/l. Równocześnie zachowuje odpowiednią kwasowość, która nadaje mu zrównoważony smak. Kwasowość może zależeć od odmiany winogron, regionu uprawy i technik produkcji. Wino półwytrawne jest popularne ze względu na swoje zbalansowane właściwości i świetnie komponuje się z różnymi potrawami. Niestety wielbiciele win półwytrawnych muszą się liczyć ze znacznymi różnicami między krajami czy apelacjami. Niekiedy wino wytrawne z jednego regionu możemy odbierać znacznie łagodniej niż półwytrawne z innego regionu czy kraju.

Wino półsłodkie

Wino półsłodkie ma większą ilość cukru niż wino półwytrawne, zazwyczaj między 18 a 45 gr/l. Kwasowość jest tu równoważona przez słodycz, co sprawia, że wino jest delikatne i łagodne w smaku. Wino półsłodkie jest doskonałym wyborem dla tych, którzy preferują nieco słodsze wina, ale bez nadmiernego obciążenia słodyczą. Sprawdza się zarówno jako towarzysz posiłków, jak i przy owocowych deserach.

Wino słodkie

Wino słodkie to najbardziej słodka kategoria, z zawartością cukru przekraczającą 45 gr/l. W przypadku win słodkich bardzo ważna rolę ogrywa kwasowość. Przy niższych poziomach cukru poziom kwasowości nie będzie z reguły wysoki. Jednak przy wysokich i bardzo wysokich poziomach cukru brak wystarczającej kwasowości spwowoduje, że wino nie będzie smaczne. Tajemnicą sukcesu słodkich win z Tokaju na Węgrzech, uznawanych za jedne z najlepszych słodkich win na świecie, jest właśnie odpowiedni poziom kwasowości. Wina słodkie często produkowane są przy użyciu specjalnych metod jak bardzo późny zbiór, wielomiesięczne suszenie winogron, wykorzystanie szlachetnej pleśni, podmrażanie, niekiedy aby zachować większą ilość cukru zatrzymuje się fermentację. Z uwagi na często bardzo kosztowny proces produkcji najlepsze wina słodkie są znacznie droższe od innych win, najcześciej też sprzedawane są w mniejszych butelkach. Są to wina, które doskonale komponują się z deserami i stanowią doskonały wybór jako aperitif lub po posiłku.

Nazewnictwo

Nie ma jednolitych standardów dotyczących oznaczania poziomu wytrawności na etykiecie w różnych krajach i regionach. W niektórych regulacjach wymaga się podawania zawartości cukru, a nie bezpośredniego opisu poziomu wytrawności. Oznaczenie poziomu wytrawności może być również subiektywne, ponieważ percepcja smaku różni się między osobami. W niektórych regionach winiarskich stosuje się tradycyjne nazewnictwo i opisy win, które nie uwzględniają konkretnego poziomu wytrawności. Często producenci uznają, że sama nazwa wina jak Takji Aszu, Recioto, Beerenauslese, Ice wine jest wystarczająca dla konsumenta i dotyczy to zarówno win słodkich jak i wytrawnych. Poziom wytrawności najczęściej podawany jest w przypadku białych półwytrawnych lub półsłodkich win.